Sorularla Madeni Yağ
Motor yağı aracınızın hareketli parçalarını yağlayarak koruyucu bir kalkan görevi oluşturmaktadır. Bu şekilde motorda aşınmayı ve sürtünmeyi azaltıp motorun aşırı ısınmasını ve kirlilik oluşumunu engellemektedir.
Motor yağının en önemli özelliklerinden birisi motoru temizlemesidir. Kaliteli bir motor yağı, içerdiği üstün nitelikli katıklar sayesinde motor aksamlarında meydana gelen kurum parçalarını bünyesine alarak metal yüzeylerle etkileşimini engellemektedir. Bundan dolayı motor yağı da kirli gözükmektedir. Ancak kirli görünen motor yağı görevini tam anlamıyla yapıyor demektir.
Düzenli olarak değiştirilen yağ, motorunuzun korunmasını ve uzun ömürlü olmasını sağlamaktadır. Motorun yağ değişimi araç üreticilerinin belirtmiş olduğu kilometre ve süreye bağlı olarak gerçekleştirilmelidir.
Gelişen yeni teknolojiyle birlikte üretilen modern motorlarda metal aksamlar birbirine oldukça yakın olucak şekilde dizayn edilmiştir. Metal parçaların birbirine yakın olması ise, yağın yıpranmasına dolayısıyla eksilmesine neden olabilmektedir. Aynı zamanda motorun uzun sürede yüksek devirde çalışması, pistonların zamanla gevşemesi, subaplar ve sistemdeki diğer elemanların zarar görmesi ve yanlış yağ kullanımı da motorda yağ eksiltmesine neden olabilecek unsurlardandır.
Ürün ambalajı üzerinde yer alan API ve ACEA ifadeleri yağ performansını göstermektedir. A3 binek, B3 dizel hafif ticari araç ve E4 ağır ticari araçların ACEA performans sınıfını belirtirken, benzinli sınıfta SL, dizel sınıfta ise CI-4 en üst API performans seviyesini ifade etmektedir. API sınıflandırması aracın hizmet verdiği sınıfa göre yapılmaktadır. S ve C sınıflandırmanın yanına konan harfler perfromans standartlarını ifade eder. Alfabenin sonuna doğru harfler eklendikçe, daha yüksek performans seviyelerine çıkıldığı anlaşılmaktadır. Örneğin, araç performansı SF ise bunun üst performansı olan SG veya SH kullanılabilir. Ancak alt performansta kalan SE veya SD kullanılmamalıdır.
Sentetik yağlar, mineral yağlarla kıyaslandığında daha fazla rafine baz yağlar içerdiği için, motorda olağanüstü koruma ve yüksek performans sağlar. Sentetik motor yağları, motoru uzun yıllar yüksek performansta tuttası için aşınmayı önleme, motoru temizleme, kolay dolaşım, akışkanlığı koruma, paslanmayı önleme ve sürtünmeyi azaltma gibi çeşitli avantajlar sunar.
Farklı tipte gresler birbirleri ile karıştırıldığında etkileşime gireceği için gres kıvamının bozunmasına neden olabilir. Dolayısıyla gres performansını da önemli bir şekilde etkileyebilmektedir. Bu sebeple sorunların ortaya çıkması olası bir durumdur.
Penetrasyon gresin kıvamını belirten bir değerdir. Prosesteki devir sayısı, yağlama şekli ve periyodu, yük ve su altında çalışıp çalışmadığı, hangi sıcaklıkta kullanılacağı bilgileri doğrultusunda penetrasyon değeri seçilmelidir. Belirli bir miktar grese belirlenen yükseklikten konik bir metal ucun batırılmasıyla ifade edilir. NLGI ise penetrasyon değerine göre belirlenen sınıftır.
Greslerin raf ömrü genel olarak 2-3 yıl kadardır. Ancak gresin maruz kaldığı sıcaklık, muhafaza koşulları veya ambalajının açık olup olmaması gibi durumlar raf ömrünü ektileyebilmektedir.
Sıvı yağ ile yağlamanın yapılamadığı her türlü yerde kullanımı mevcuttur. Özellikle rulman yataklarında kullanımı tercih edilmektedir.
Otomativ dişli yağlarında API sınıflandırmasını tanımlar. API GL-1 sınıfına ait dişli yağlarında katık bulunmamaktadır. API GL-4 sınıfında GL-5 sınıfına göre katık oranı daha azdır. API GL-5’te aşırı basınç katığı kullanıldığı için API GL-4 tavsiye edilen yerlerde GL-5 kullanılmamalıdır. Aksi takdirde GL-5’te bulunan aşırı basınç katığı sarı metalleri aşındırabilir.
Antifiriz aracın soğutma sistemini oksidasyon ve aşınmaya karşı koruyan sıvıdır. Kış aylarında donmaya karşı direnç gösterirken, yaz aylarında aracın hararet yapmasını engeller. Bu sebeple antifirizin dört mevsim su ile karıştırılarak kullanımı uygundur.
Viskozite, bir akışkanın, yüzey gerilimi altında deforme olmaya karşı gösterdiği direncin ölçüsüdür. Akışkanın akmaya karşı gösterdiği iç direnç olarak da tanımlanabilir. Viskozite indeksi ise belirlenen iki sıcaklık arasında bir yağın sıcaklık değişimlerine karşı viskozitesinin değişimini gösteren ampirik bir birimdir. Yüksek viskozite indeksli bir yağda sıcaklık arttıkça viskozite daha az değişir.
Akma noktası bir yağın belirli şartlar altında akıcılığını devam ettirdiği en düşük sıcaklık olarak tanımlanmaktadır. Parlama noktası ise ürünün hemen yüzeyinde hava ile tutuşabilir yeterli buhar çıkardıkları en düşük sıcaklıktır.
TAN (toplam asit sayısı) yağın yapısındaki asidik bileşen miktarı tanımlayan değerdir. TBN (toplam baz sayısı) ise madeni yağdaki alkali madde miktarını tanımlar. Özellikle motor yağlarında, yanma sırasında ortaya çıkan asidik ürünleri nötralize etme gücünü belirtmektedir.
Birim hacim başına düşen kütle olarak tanımlanabilir. Birimi kg/m3 veya g/cm3’tür.
Gresin belirtilen standartlar altında yarı katı halden sıvı hale geçtiği sıcaklık olarak ifade edilmektedir. Gresin ısı dayanımını gösteren en önemli parametrelerden biridir.